ጤፍ በጣም ገንቢ ነው ፡፡ 100 ግራም ጤፍ ፦
• 366 ካሎሪ
• 12.2 ግራም ፕሮቲን
• 3.7 ግራም ስብ
• 70.7 ግራም ካርቦሀይድሬት
• 12.2 ግራም ፋይበር
• 37% የቀን ፍላጎት የብረት ንጥረ ነገር (Iron)
• 11% የቀን ፍላጎት የካልሽየም ንጥረ ነገር ይዟል ።
ጤፍ የመዳብ ፣ ማግኒዥየም ፣ ፖታሲየም ፣ ፎስፈረስ ፣ ማንጋኒዝ ፣ ዚንክ እና ሴሊኒየም ጥሩ ምንጭ ነው ። በተጨማሪም ፣ በሰውነትዎ ውስጥ የፕሮቲን ገንዳዎች የሆኑትን ሁሉንም አስፈላጊ አሚኖ አሲዶች እጅግ በጣም ጥሩ የፕሮቲን ምንጭ ነው።
በተለይም በሌሎች እህሎች ውስጥ የጎደለው ላይዚን አሚኖ አሲድ የያዘ ነው ፡፡ ላይሲን ፕሮቲኖች ፣ ሆርሞኖች ፣ ኢንዛይሞች ፣ ኮሌገን እና ኤልሳቲን ለማምረት አስፈላጊ ሲሆን ፤ የካልሲየም መሳብን ፣ የኃይል ምርትን እና በሽታ የመከላከል አቅምን ይደግፋል ፡፡
የጤፍ የጤና ጥቅሞች ፦
1. በተፈጥሮ ከግሉተን ነፃ
ግሉተን በስንዴ እና በሌሎች በርካታ ጥራጥሬዎች ውስጥ የፕሮቲን ስብስብ ሲሆን ሊጡን የመለጠጥ ችሎታውን ይሰጠዋል ፡፡
ይሁን እንጂ አንዳንድ ሰዎች ሴልያክ በሽታ ተብሎ በሚጠራው አውቶኢሚውን በሽታ የተነሳ ግሉቲን መብላት አይችሉም ፡፡
ሴሊያክ በሽታ በሰውነትዎ በሽታ የመከላከል ስርዓትዎ የአንጀትዎን የአንጀት ሽፋን ላይ ጥቃት እንዲሰነዝር ያደርገዋል ፡፡ ይህ ለደም ማነስ ፣ ክብደት መቀነስ ፣ ተቅማጥ ፣ የሆድ ድርቀት ፣ ድካም እና የሆድ መነፋት ሊያስከትል የሚችል ንጥረ ነገሮችን የመምጠጥ ችሎታን ሊያሳጣ ይችላል።
በተጨማሪም ፣ የሴሊያክ በሽታ የሌለባቸው አንዳንድ ሰዎች ግሉተንን ለማዋሃድ ይከብዳቸውና እሱን ለማስወገድ ይመርጣሉ ፡፡
የጤፍ ዱቄት በተፈጥሮ ግሉቲን ስለሌለው ከስንዴ ዱቄት ፍጹም ከግሉተን ነፃ የሆነ አማራጭ ነው ፡፡
2. ከፍ ያለ የምግብ ፋይበር
ጤፍ ከሌሎች በርካታ እህልች በፋይበር ከፍ ያለ ነው።
የጤፍ ዱቄት 100 ግራም እስከ 12.2 ግራም የምግብ ፋይበር ይጭናል ፡፡ በንፅፅር ስንዴ እና ሩዝ ዱቄት የሚይዙት 2.4 ግራም አላቸው ፡፡
ሴቶች እና ወንዶች በአጠቃላይ በቅደም ተከተል በየቀኑ 25 እና 38 ግራም ፋይበር እንዲመገቡ ይመከራሉ ፡፡ ይህ ከማይሟሟ እና ከሚሟሙ ክሮች ሊሠራ ይችላል ፡፡ አንዳንድ ጥናቶች አብዛኛዎቹ የጤፍ ዱቄት ፋይበር የማይሟሟ ነው ሲሉ ሌሎች ደግሞ የበለጠ ድብልቅን አግኝተዋል ።
የማይሟሟ ፋይበር በአብዛኛው ሳይፈጭ በአንጀትዎ ውስጥ ያልፋል ፡፡ የሰገራን መጠን ከፍ ያደርገዋል እና የአንጀት ንቅናቄን ይረዳል ።
በሌላ በኩል ደግሞ የሚሟሟው ፋይበር አንጀትን ለማለስለስ ውሃ ወደ አንጀትዎ ይስባል ፡፡ እንዲሁም በአንጀትዎ ውስጥ ጤናማ ባክቴሪያዎችን ይመገባል እንዲሁም በካርቦሃይድሬት እና በስብ ሜታቦሊዝም ውስጥ ይሳተፋል ፡፡
ከፍ ያለ የፋይበር አመጋገብ የልብ በሽታ ፣ የስኳር በሽታ ፣ የስትሮክ ፣ ከፍ ያለ የደም ግፊት ፣ የአንጀት ህመም እና የሆድ ድርቀት ተጋላጭነትን ይቀንሳል ።
3. በብረት የበለፀገ
ጤፍ እጅግ በጣም ከፍተኛ የሆነ ብረት የያዘ ነው ፣ በቀይ የደም ሴሎች በኩል መላ ሰውነትዎን ኦክስጅንን የሚያስተላልፈው በጣም አስፈላጊ ማዕድን ነው።
በእርግጥም ጤፍን መመገብ በነፍሰ ጡር ሴቶች ላይ የሚደርሰውን የደም ማነስ መጠን ለመቀነስ የሚረዳ ሲሆን የተወሰኑ ሰዎች ላይ የብረት እጥረትን ለማስወገድ ይረዳቸዋል ።
በሚያስደንቅ ሁኔታ አንዳንድ ምርምርዎች 100 ግራም ጤፍ ውስጥ 80 ሚሊ ግራም ያህል የብረት እሴቶችን ያሳያሉ ፡፡
4. ከስንዴ ምርቶች ይልቅ ዝቅተኛ ግላይሴሚክ መረጃ ጠቋሚ አለው ።
Glycemic index (GI) አንድ ምግብ ምን ያህል የደም ስኳር ከፍ እንደሚያደርግ ያሳያል። ከ 70 በላይ የሆኑ ምግቦች እንደ ከፍተኛ ይቆጠራሉ ፣ ይህም ማለት በፍጥነት የደም ስኳርን ከፍ ያደርጉታል ፣ ከ 55 በታች ያሉት ግን ዝቅተኛ እንደሆኑ ተደርገው ይታያሉ ፡፡ በመካከላቸው ያለው ማንኛውም ነገር መካከለኛ ነው ።
ዝቅተኛ የግላይሴሚክ ኢንዴክስ አመጋገብ የስኳር በሽታ ላለባቸው ሰዎች የደም ስኳራቸውን ለመቆጣጠር ውጤታማ መንገድ ሊሆን ይችላል ።
ሙሉ የበሰለ ጤፍ ከብዙ እህሎች ጋር ሲነፃፀር በአንፃራዊነት ዝቅተኛ የግላይሴሚክ ኢንዴክስ አለው ፣ መካከለኛ የግላይሴሚክ ኢንዴክስ 57 አለው ፡፡
ይህ ዝቅተኛ የግላይሴሚክ ኢንዴክስ እንደ ሙሉ እህል በመብላቱ ሳይሆን አይቀርም ፡፡ ስለሆነም የበለጠ ፋይበር አለው ፣ ይህም በደም ውስጥ ያለውን የስኳር ችግር ለመከላከል ይረዳል።
ሆኖም ፣ የግላይሴሚክ ኢንዴክስ እንደ ምግቡ አዘገጃጀት የተለያየ ነው።
ለምሳሌ ፣ የባህላዊ ኢንጂራ የግላይሴሚክ ኢንዴክስ ከ 79 እስከ 99 እና ከጤፍ ገንፎ ደግሞ ከ 94 - 137 ፣ ሁለቱንም ከፍተኛ የጂአይ ምግቦችን ያዘጋጃሉ ፡፡ ይህ የሆነው ስታርች የተባለውን ውሃ በማቅለሉ ምክንያት ነው ፣ ይህም በፍጥነት ለመምጠጥ እና ለመፍጨት ያደርገዋል ።
በሌላ በኩል ከጤፍ ዱቄት የተሰራ እንጀራ 74 የግላይሴሚክ ኢንዴክስ ያለው ሲሆን - አሁንም ከፍ ያለ ቢሆንም - ከስንዴ ዳቦ ያነሰ እና ከአጃ ወይም ከማሽላ ዳቦ ጋር ተመሳሳይ ነው ። ምንም እንኳን ጤፍ ከአብዛኞቹ የእህል ምርቶች ያነሰ የግላይሴሚክ ኢንዴክስ ሊኖረው ቢችልም ፣ አሁንም መካከለኛ እና ከፍተኛ የግላይሴሚክ ኢንዴክስ መሆኑን ያስታውሱ ፡፡ የስኳር በሽታ ያለበት ማንኛውም ሰው አሁንም የእነሱን መጠኖች በጥንቃቄ መቆጣጠር እና የካርቦን ይዘት በአእምሮው መያዝ አለበት ፡፡